03/12/2024 - Internationale Dag van Personen met een Handicap: Tijd voor verandering en verantwoordelijkheid
Op deze Internationale Dag van Personen met een Handicap is het tijd om vooruit te kijken en kritisch te reflecteren. Het VN-Comité voor de Rechten van Personen met een Handicap presenteerde in september zijn eindconclusies en aanbevelingen, waarvan bijna de helft is gebaseerd op het alternatieve verslag van het BDF. Dit bevestigt het belang van gezamenlijke inspanningen.
Er zijn stappen vooruit gezet, zoals:
- de aanname van de richtlijn rond de European Disability Card (EDC) en de totstandkoming van het AccessibleEU-centrum,
- de publicatie van de richtsnoeren rond de-institutionalisering,
- de publicatie van het werkgelegenheidspakket voor personen met een handicap dat goede praktijken op verschillende domeinen gerelateerd aan werk bundelt.
Toch blijft de kloof tussen intenties en realiteit groot. Het is zorgwekkend dat tien aanbevelingen van het UNCRPD-Comité identiek zijn aan die van tien jaar geleden. En er zijn andere aanslepende problemen zoals:
- Er is nog veel te weinig engagement voor een betere toegankelijkheid op vlak van transport en steden. Wat moet een persoon met een handicap met een EDC doen als het station ontoegankelijk is? Veel steden hebben de moed niet om de sprong te wagen op vlak van toegankelijkheid.
- In bijna de helft van de EU-lidstaten neemt het aantal personen met een handicap (zowel kinderen als volwassenen) in instellingen nog steeds toe (Eurofound rapport 2024).
- De werkgelegenheidskloof tussen personen met en zonder handicap is al tientallen jaren stabiel en er is geen specifiek budget toegewezen aan het werkgelegenheidspakket!
Met een nieuw mandaat voor het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Belgische overheden op alle niveaus, met de start van de tweede fase van de EU-handicapstrategie (2025-2029), is dit hét moment om de veranderingen te brengen die door personen met een handicap en hun familie verwacht worden. Verandering vraagt echter om actie en verantwoordelijkheid van iedereen – beleidsmakers, werkgevers, steden en burgers.
Gelijke participatie van personen met een handicap is niet alleen een morele verplichting. Het is een voorwaarde voor een gezonde rechtsstaat, waarin de fundamentele rechten van iedereen worden gewaarborgd. Bovendien heeft inclusie positieve effecten op sociaal-economische domeinen: meer diversiteit versterkt de arbeidsmarkt, stimuleert innovatie en zorgt voor sterkere en hechtere gemeenschappen.
De uitdagingen zijn groot, maar de kans om barrières te doorbreken is er nu. Samen kunnen we bouwen aan een samenleving waar inclusie niet de uitzondering, maar de norm is.